Riêng tôi, tôi nghĩ không có gì hợp thời bằng những tư tưởng của Marc Aurele hay Epictete; sách của hai ông rực rỡ những lý lẽ thông thường, áp dụng được vào đời sống hàng ngày của hạng trung nhân như bạn và tôi. Rồi tôi sẽ xin giảng tại sao. Có một bộ óc biết tuân ý ta thì nên lợi dụng nó một cách tối đa.
Bảo rằng trí óc bạn không thể tập trung vào một tư tưởng là không có căn cứ. Nhưng riêng về phần tôi thì không khi nào bạn bắt gặp tôi du lịch mà không mang theo Marc Aurele. Con đường tới thành La Mecque vốn vô cùng khó khăn, gập ghềnh và đáng buồn nhất là không bao giờ tới đích được.
Loại sách để học đó ở Luân Đôn không thiếu gì. Thường thường ông không yêu thích công việc của mình, may lắm là không ghét nó. Nhưng thế nào bạn cũng phải chú ý tới bổn phận đó vào một lúc khác.
Bạn lại còn số vốn vĩ đại là 44 giờ từ 3 giờ chiều thứ 7 đến 10 giờ sáng thứ 2 nữa (Bên Anh nghĩ cuối tuần như vậy). Lần sau, bạn có bất bình với anh bếp vì món bò tái chín quá thì bạn bảo lý trí của bạn cứ ngồi trong phòng làm việc của nó, để bạn lại hỏi ý kiến nó. Tôi có thể nghe óc bạn như nghe điện thoại ở nên tai tôi vậy.
Thơ bắt óc ta làm việc nhiều hơn tiểu thuyết, nếu trong thơ có phần tưởng tượng. Một người có thể muốn tới thành La Mecque (Đất thánh của những người theo Hồi giáo). Có thời giờ thì bạn có thể kiếm ra được tiền bạc - thường là như vậy.
Đó là một trong những câu mà ai nấy đều thuộc, đều biết giá trị, nhưng chỉ những người thông minh nhất mới đem áp dụng. Đó là tôi mới kể tên những cuốn nên đọc trong bước đầu để tìm hiểu nghệ thuật thôi. Con đường tới thành La Mecque vốn vô cùng khó khăn, gập ghềnh và đáng buồn nhất là không bao giờ tới đích được.
Về điểm đó, tôi không cho rằng một thất bại vẻ vang lại hơn một thành công nho nhỏ. Không ăn cắp nó được. Nhưng trước khi bắt đầu bạn cho phép tôi dặn nhỏ mấy lời này:
Nếu bạn nghĩ rằng có thể bỏ ra bảy giờ rưỡi mỗi tuần để gắng sức một cách đều đều và nghiêm trang mà vẫn giữ được lối sống cũ thì bạn làm đấy. Một thất bại, tự nó, có đáng kể gì đâu nếu nó không làm mất lòng tự tin. Còn lý trí, nó chỉ giữ trong đời ta một chỗ nhỏ nhoi.
Muốn sống đầy đủ, điều kiện thứ nhất là phải kiểm soát được trí óc. Tiểu thuyết đó là cuốn Aurora Leigh mà tác giả là E. Vậy bạn phải tiến chầm chậm.
Nhưng nếu tôi lấy trường hợp một viên chức Luân Đôn làm việc sở từ mười giờ sáng đến sáu giờ chiều (Tại Anh các sở làm việc một hơi như vậy cho những người ở xa sở đỡ tốn công đi về; giữa trưa được nghỉ một giờ để ăn cơm) và sáng mất 50 phút tới sở, chiều mất 50 phút về nhà, thì trường hợp đó cũng gần được là trường hợp trung bình. Có lẽ bạn tưởng rằng tấu nhạc là hợp nhiều nhạc cụ một cách hỗn độn để gây một mớ âm thanh êm đềm. Hai mươi bốn giờ đó là của bạn đấy, không có của cải nào quý hơn.