Không phải họ mang chứng bịnh bi quan cuộc đời của kẻ yếu thế hay tật chỉ trích của người ác tâm đâu. Nếu nghe rùng rợn quá thì sợ, sợ vì không muốn ai phá rối an ninh của cá nhân mình. Tuy nhiên, vì hoa niên là tuổi bạc, nên tâm hồn họ lắm lúc bị những lực lượng tình cảm nhất là ái tình làm xao xuyến.
Có nhà giáo dục gọi họ là sái trí hiểu là phán đoán sai thiên tính công lý, trật với lương trí. Biết tâm lý nầy, các nhà giáo ducï khi thấy bạn trai lầm lỗi đừng tấn công ào ạt va chạm tự ái của họ bằng mỉa mai chỉ trích. Chớ nếu dùng nó cách hợp pháp nghĩa là trong hôn nhân thì nó rất tốt đẹp vì nhờ nó mà có nhân loại, trong đó có các vĩ nhân, có thánh nhân mà phần đông là người tu trì độc thân.
Những kẻ ấy có thể môi mép, ngọt như đường nhưng đụng chuyện chết ai nấy chịu. Các linh mục dòng Tên rất sáng suốt trong tổ chức giáo dục trong tinh thần của thánh Ignaxiô nên đã nêu lên khẩu hiệu vàng ngọc nầy trong những ký túc xá giáo dục: chẳng nên khi nào hai, luôn luôn ba, ít khi bốn. Người ta nói không vô lý: lửa gầm rơm không trầy thì trụa.
Đến công viên lựa chỗ vắng họ lấy ra ngắm. Của cải rồi cũng sẽ bỏ ta, thưa bạn. Tự bản chất ái tình là thánh thiện.
Biểu lộ con người của mình để bạn gái quý phục ư. mà con người phải sống trong hy vọng chớ. Người gái ấy bổng nhiên làm thần tượng trong tâm hồn bạn.
Có thứ bạn trai lỡ thời không chủ trương tuyệt đối ở độc thân. Tôi biết có em, nhưng tôi không biết em ở đâu, đang làm gì. Không biết thời xưa hay ở tương lai làm sao, nhưng ở thời đại ta, trong lãnh vực trung học, đại học, bạn trai hay bị náo động tinh thần quá.
Tôi muốn nói họ rất trọng danh dự. Xét như vậy, dưới hiên gia đình, đối với xã hội thu hẹp mà thân yêu nhất , người nam có óc trách nhiệm sâu sắc. Lòng họ lạnh niềm đạo đức mà nóng nảy về tình yêu, về các tham vọng tiền của, chức quyền.
Họ không ý thức được viễn tưởng ngày mai ra sau. họ lại còn khinh rẻ các vật mà tuổi họ đang sử dụng. Không phải họ khinh rẽ việc suy luận dong tự bản chất đ àn bà, họ ít thích nó, ít dùng nó, phán đoán về sự vật, về công việc hoặc về người nào, họ thường dùng trực giác.
nguyên nhân sự đổi ý nầy là trí hiểu, óc phán đoán còn non nớt và nhất là họ chưa quen chịu khó. Nhưng giáo sư nào có tài đức, giàu uy tín, hùng biện thích vô lớp đông nam sinh hơn lớp đông nữ sinh. Người nam như hơn một lần tôi nói là người làm cho thiên hạ phục chớ không phải làm cho người ta yêu mặc dù phải xử thế đắc nhân tâm.
Thái bình đã về với non sông rồi vấn đề trọng yếu kiến quốc. Con có nhớ con họa mi hót sau hè nhà mình và nhảy làm những hoa đ ào rụng, mẹ lượm cho con chơi không! Mùa xuân hoa cỏ cười. Hồi nhỏ đi theo mẹ dự lễ chùa, thất, nhà thờ với lòng sốt sắng trong bầu không khí siêu thoát.